Beneden Leeuwen nog steeds een dorp waar muziek in zit (2015)

Alle films op deze website zijn auteursrechtelijk beschermd en mogen niet worden gekopieerd. Het plaatsen van een link naar onze website is wel toegestaan.

Het is toch maar mooi aan Rinie van Haren te danken dat een behoorlijke smak geschiedenis van de Beneden-Leeuwense harmonie Koning Willem III voor het nageslacht bewaard is gebleven. De oud-voorzitter van het muziekgezelschap (die nog steeds lid is, èn muzikant) schreef een prachtig boek dat door tal van (oud-)muziekmakers uit Maas en Waal wordt gekoesterd: Met de muziek mee door Leeuwen.

We schrijven het jaar 2001. Koning Willem III maakte zich op om met een massa activiteiten z’n honderdste verjaardag te vieren. Maar tijdens de opbouw van de befaamde Sprookjestuin onthulde de notaris ineens dat de harmonie véél ouder was en niet was opgericht in 2001 maar al in 1874. Het muziekgezelschap was dus niet 100 jaar oud, maar 127 jaar! De ‘vergissing’ werd vooralsnog angstvallig verzwegen tegenover de buitenwereld, om te voorkomen dat een en ander de feestvreugde zou temperen. Het was dan wel even schrikken, maar de geplande ‘jubileum’viering is gewoon doorgegaan. Wat héét: het zogenaamde eeuwfeest werd op grootse wijze gevierd.

En ook de plannen van Rinie van Haren voor het uitgeven van een jubileumboek werden verder uitgewerkt. Voor de camera van onze documentairemaker Jos Kruisbergen legde hij uit waarom: “Steeds meer leden stierven en namen waardevolle herinneringen aan het muziekverleden met zich mee het graf in. Voor ons reden genoeg om zo veel mogelijk informatie te verzamelen en op papier te zetten.” Na tien jaar onderzoek was er voldoende materiaal om te verwerken in een fraai boek. Mede dankzij de ‘spaarzin’ van Van Haren, die er een uitgebreid archief op nahield.

Het boek werd in 2014 tijdens de feestelijkheden rond het 140-jarig bestaan gepresenteerd in Streekmuseum Tweestromenland (het museum is overigens géén familie van onze Stichting Tweestromenland in Beeld en Geluid en staat daar ook verder helemaal los van).

In de korte filmdocumentaire van Jos Kruisbergen blikken Van Haren en andere leden een tikkeltje weemoedig terug op het verleden van het muziekgezelschap. Er worden oude foto’s getoond (die ook in het boek zijn afgedrukt). Van Haren roemt de befaamde Gradje Soetekouw voor zijn inbreng. En zowaar: Gradje komt nog aan het woord ook. Jos Kruisbergen diepte uit zijn archief enkele oude beelden op van de overleden muzikant en verwerkte ze in zijn reportage. Rinie van Haren: “Gradje zelf kon geen noot lezen; zijn hele familie was lid van de harmonie, bij de Soetekouws was het allemaal muziek en nòg eens muziek. Tijdens de maaltijd gaf bijna altijd wel iemand een nummertje muziek weg, iedereen op zijn beurt.”

Gradjes nakomelingen zorgen overigens nog steeds voor nieuwe aanwas van het aantal Willem III-muzikanten. Een traditie die ook wordt hooggehouden door families als Van den Berg en Van de Pol.

Rinie van Haren heeft desondanks wel wat zorgen over de toekomst, zo laat hij voor de camera weten. “De subsidies worden minder, vrijwilligers zijn steeds moeilijker te vinden zodat initiatieven amper van de grond kunnen komen. Er is bijna geen mankracht meer om de jeugd te enthousiasmeren. Bij ons in Leeuwen valt het allemaal nog wel mee, maar in de omliggende dorpen zie je duidelijk dat er een kentering aan de gang is.”