Alle films op deze website zijn auteursrechtelijk beschermd en mogen niet worden gekopieerd. Het plaatsen van een link naar onze website is wel toegestaan.

Hieronder is meer informatie te vinden over de film zelf:

• Heerewaarden: beeld van een verdwenen wereld

Heerewaarden, strak omsloten door ’s lands grootste rivieren, omarmd door Maas- en Waaldijken. Nergens komen die waterdragers dichter bij elkaar. Heerewaarden, Bijna verborgen door groene en gele lentekleuren en geknuffeld door het wit van meidoorn en fluitenkruid.

Het volk dat op die smalle landstrook woont, is bijzonder. Althans: het wás bijzonder. Van het rijke verleden van het dorp is niet veel meer over. Wel zijn er nog de herinneringen. Maar die zijn druk bezig met uitsterven: de mensen die ze hadden, die herinneringen, zijn er bijna niet meer.

Maar toen was daar filmkunstenaar Jos Kruisbergen. Vele jaren lang heeft hij ernstige, droevige en humoristische herinneringen vastgelegd in beeld en geluid. De prachtige verhalen van mensen die intussen al lang zijn overleden, koesteren sprankelend het witte doek. Jos Kruisbergen heeft de beelden na veel montagesessies aan elkaar gesmeed tot zijn zoveelste meesterwerk. Daar zal nog lang over worden gesproken, zéker in Heerewaarden, maar ook in de rest van het rivierenland: het Land van Maas en Waal, de Bommelerwaard, de Over-Betuwse Tielerwaard en de Brabantse Maaszijde.

Want het is, en vooral: wás, een bijzonder dorp dat lijkt te sluimeren op de grens van al die stukjes Hollands buitengebied. Líjkt te sluimeren, want het leven was er vroeger vaak bar en boos, vooral voor het werkvolk: de riviervissers, de boeren, de steenfabrieksarbeiders. Nú nog spreekt het respect dat de burgerij in dat grijze verleden had voor ambtsbekleders die in het dorp de betere huizen bewoonden. Op De Kop in de uiterwaarden was Jos Kruisbergen dágenlang te gast bij de toen 96-jarige Sientje Rooijens. Die woonde daar tot vlak voor haar dood. Ze vertelt over het leven dat ze op haar stukje laagland leidde. Haar ouders beulden zich af op de steenfabriek. Vader bestierde daarnaast een stukje grond waarop hij wat groente verbouwde. Sientje: “Dan hadden we in de winter een kooltje. Stukje spek erbij en wat aardappels: ja, dan was je een rijk mens!” Maar o wee als het voedsel allemaal op was. “Dan moesten ook de kinderen gaan werken”.

Ook hoog water zorgde op zijn tijd voor de nodige commotie. En dat hield niet op toen Sientje volwassen was. Maar ze had totaal geen angst voor de rivier die al ontelbare keren haar huis was binnengedrongen. Ze zette haar voeten dan maar wat hoger op een kistje en ging gewoon door waar ze mee bezig was: lezen, aardappels schillen… “En ik hoefde de plantjes geen water te geven”, lacht ze schalks.

En dat terwijl ze nog geen meter kon zwemmen. Net zo min als de visserslui die met hun schokkers de rivier afschuimden, jagend op paling. “Er was er niet één die kon zwemmen”, zegt dorpsbewoonster Jet van Meurs. Ook oud-kruidenier Diena van Zuilichem kan zich nog veel herinneren over het visserijverleden van Heerewaarden.

Het dagelijkse leven van het vissersdorp is op een bijzondere manier in beeld gebracht. Het hele dorp treurt als de gemeente Heerewaarden wordt opgeheven, we hadden

Eind vorige eeuw streken filmkunstenaar Jos Kruisbergen en geluidsman Geert Megens neer in het pittoreske plaatsje Heerewaarden aan het randje van de Bommelerwaard. Jaren lang volgden ze het gewone dagelijkse leven in het dorp.

Alle films op deze website zijn auteursrechtelijk beschermd en mogen niet worden gekopieerd. Het plaatsen van een link naar onze website is wel toegestaan.

Extreem laag water

Door Nicole Megens

‘Het is op het moment droevig’, vertelt Wim van Tiem, oud schipper, voor de camera van Jos Kruisbergen in 2002. ‘De schepen lopen bijna vast in de Leeuwense haven en als het verder zakt kunnen ze niet meer de haven uit.’  Ingrid van Hal vindt het vooral jammer dat de kinderen nu korter kunnen varen over de Waal. Het is 12 augustus 2002 als de Maas en Waalse cineast Jos Kruisbergen, samen met zijn geluidsman Geert Megens, langs de rivier de Waal opnames maakt van het extreem lage water. Boer Johan Reijnders maakt zich ook zorgen om de lage waterstand. Het water staat zó laag dat er blauwalg dreigt te ontstaan, dus hij vertrouwt het water niet meer als drinkwater voor de koeien. Langs de Waal zie je kribben liggen met alleen een zandbed. Johan Reijnders: ‘Afgelopen winter hebben we hier de koeien nog moeten evacueren en nu is er een watertekort. Nu moeten we de koeien naar de polder brengen.’‘Dat klopt’, zegt de vrolijke Ans Broekhof van ‘t Veerhuis in Wamel, ‘bij ons stond het hoge water toen aan de stoeprand. Maar als je Maas en Waal in de zomer ziet, ben je alles vergeten.’

De reportage over het extreem lage water is te zien op www.2bg.nl