Tweestromenland in Beeld en Geluid.

Beste donateurs en genodigden,

Dit jaar vieren we het 30-jarig bestaan van onze Stichting Tweestromenland in Beeld en Geluid.

Het worden dus weer prachtige mooie momenten in het donateursweekeinde, waarbij de voorstellingen dit jaar zullen plaatsvinden op vrijdag 26 april en zaterdag (Koningsdag) 27 april om 20.00 uur, zondagmiddag 28 april 2024 om 14.00 uur in De Bogerd in Druten.

Voorwoord door de voorzitter

Dit jaar bestaan we al weer 30 jaar!! Hoe is het mogelijk? De tijd vliegt. Ik heb eens een keer iemand horen zeggen: Het leven is net als zand…het glipt door je vingers voor je er erg in hebt!! En helaas, hij heeft nog gelijk gekregen ook.

In goed overleg met alle vrijwilligers heeft de voorzitter meestal de regie in handen om in nauw overleg met onze cameraman Jos Kruisbergen de artistieke lijnen binnen onze stichting gestalte te geven. Binnen de dagelijkse gang van zaken moeten er vaak snelle beslissingen genomen worden. Daarom zijn de lijntjes tussen deze twee mensen kort. Op vele activiteiten en onderdelen binnen onze stichting die zich regelmatig voordoen worden oneffenheden onmiddellijk opgelost en geregeld. Hierdoor is er in de loop der jaren een intensieve samenwerking, zeg maar gerust, een gouden duo, ontstaan. En als we dan nog véél verder terug in de tijd gaan zijn deze samenwerkings-zaadjes lang geleden al gelegd. Wat weinig mensen weten is dat de zowel de ouders van de voorzitter, Ben en Annie Lamers, als de ouders van Jos, Niek en Dien Kruisbergen, in een ver verleden als buren hebben samengewoond. Dat was op een pittoresk plekje in Wamel, in het huis waar later Jan en Mien den Dekker woonden. Destijds was dit nog een dubbele woning. Is het dan zo verwonderlijk dat in deze prachtige natuur-rijke omgeving in Wamel destijds de wortels zijn gelegd voor de latere artistieke ontwikkeling van deze twee mensen…..

En nu, na 30 jaar, gaan al onze vrijwilligers onverdroten verder om niet alleen u, maar ook alle toekomstige generaties, de mogelijkheid te bieden ’terug te blikken naar films en documentaires over wat er woont, werkt en leeft in ons prachtige land van Maas en Waal van vandaag’. Karakteristiek voor onze stichting is ook, dat al onze vrijwilligers, nagenoeg vanaf de oprichting, nog steeds deel uitmaken van ons team!!

Ook voor de komende donateursbijeenkomsten heeft Jos wederom prachtige en sfeervolle beelden gefilmd en deze juweeltjes van de schap gehaald en gemonteerd en deze zullen door onze filmoperator Theo Kooijmans worden vertoond.

We houden onverminderd vast aan ons motto: GEEF HET HEDEN EEN TOEKOMST!!

Wim Lamers, voorzitter.

   

Door adviseur Chris Ronteltap, 30 jaar Tweestromenland.

De oude Romeinen wisten het al: tempus fugit, of in goed Nederlands: ‘De tijd vliegt’. Want wat is het eigenlijk snel gegaan: van de eerste opname van Jos Kruisbergen in 1994 tot en met de meest recente reportage over een bekende Wamelaar of een ingrijpende gebeurtenis in een ander deel van het Land van Maas en Waal.

Dertig jaar later kunnen we terugkijken op een archief met vele honderden prachtige reportages en tientallen indrukwekkende films. Van die laatste categorie zijn er twee die mij nog steeds helder voor ogen staan: De eerste is “Dorp onder vuur” over de gebeurtenissen in Wamel en omstreken gedurende de Tweede Wereldoorlog. En ten tweede de film over het hoge water in het land van Maas en Waal, de overstroomde gebieden en de verplichte evacuatie van duizenden bewoners uit het gebied.

Telkens weet Jos je met zijn prachtige en indrukwekkende beelden mee te nemen in het verhaal dat hij wil vertellen. En na het maken van de opnames, komt het vele werk dat moet gebeuren om een goed en mooi gemonteerde film te maken. De eerste jaren van Tweestromenland ging dat nog met videobanden en later kon de ingrijpende overstap naar digitaal opnemen en monteren gezet worden. Wat een klus was het om ook het gehele archief met videobanden te digitaliseren.

Natuurlijk heeft Jos al dat werk niet alleen gedaan. Voor en achter de schermen hebben tientallen vrijwilligers, vaak jaren lang, de handen uit de mouwen gestoken – en doen dat nog steeds – om van Tweestromenland een bloeiende vereniging te maken. Met als hoogtepunten de donateursavonden in D’n Bogerd in Druten, de Zienemaasenwaal presentaties en de films die online bekeken kunnen worden. En ook met de presentaties in de verpleeg- en verzorgingstehuizen worden heel veel mensen blij gemaakt. En dat alles gratis en zonder entreegeld. Maar natuurlijk worden giften zeer gewaardeerd.

Ik heb dit allemaal van een afstandje mogen meemaken. Dertig jaar lang als adviseur. Dertig jaar waarin Jos veranderde van onbekende, afgekeurde slager in een dierbare vriend. En hij niet alleen. Ook met Corrie kwam een warme band tot stand en worden inmiddels wel en wee met elkaar gedeeld.

En nu zijn we dertig jaar verder. Jos lijkt in die jaren niet ouder geworden, maar toch…

We weten dat ook de toekomst van het indrukwekkende archief gelukkig goed geregeld is. En wellicht dat een van de kleinkinderen het talent van opa heeft geërfd en te zijner tijd het werk van Jos kan overnemen. Ik ga er dan ook vanuit dat de stichting zeker nóg 30 jaar zal bestaan en dat het nu al unieke archief steeds verder uitgebreid zal worden zodat nog vele generaties na ons kunnen genieten van historisch beeld en geluid uit het land van Maas en Waal.

Chris Ronteltap, adviseur.

Woordje door Jos Kruisbergen

Beste vrienden en donateurs van Tweestromenland in Beeld en Geluid,

Met immense dankbaarheid sta ik hier, omringd door herinneringen aan 30 jaar passie, vastgelegd op het witte doek. Bij aanvang verklaarde men ons voor gek, maar met vastberadenheid hebben we alle criticasters genegeerd en zijn we blijven geloven in onze missie. Een mijlpaal is bereikt, en ik wil dit moment aangrijpen om iedereen te bedanken die deel heeft uitgemaakt van deze onvergetelijke reis.

Dank aan de duizenden mensen die we hebben mogen filmen, hun verhalen zullen voortleven in de eeuwigheid en blijven stralen op het doek. Mijn oprechte waardering gaat uit naar de bestuurders, adviseurs, medewerkers, donateurs en gemeentes. Zonder jullie steun en betrokkenheid zou deze droom nooit werkelijkheid zijn geworden.

Ik heb het bestuur gevraagd om het 30-jarig bestaan niet te vieren,  want onze passie ligt in het maken van films over het wonen, werken en leven in ons prachtige Maas en Waal. Laten we samen de komende jaren blijven vullen met verhalen, emoties en beelden die onze regio blijvend in de schijnwerpers zetten.

Met warme dankbaarheid, Jos Kruisbergen

Een korte trailer is te zien op onze site www.2bg.nl

Jos Kruisbergen, cineast 2BG.

HET PROGRAMMA VAN ONZE DONATEURSDAGEN:

• Oud- Smid Jan Lemmen

In het pittoreske dorpje Weurt was smid Jan Lemmen een legendarische figuur, bekend bij jong en oud. Zijn werkplaats was het kloppende hart van de gemeenschap, waar hij met vakmanschap en toewijding alles repareerde wat er maar te repareren viel. Karren, wagens, ploegen voor het land; niets was te complex voor Jan en zijn kundige handen.

Met een glimlach op zijn gezicht deelde Jan graag herinneringen aan vroeger, toen het dorp slechts 800 inwoners telde en hij elke inwoner persoonlijk kende. Zijn verhalen waren doorspekt met prachtige anekdotes over de tijd waarin hij als smid actief was. Hij vertelde vol trots over het ambachtelijke werk dat hij verrichtte, zoals het slaan van pompen en zelfs het vervaardigen van spaden. Jan, met zijn karakteristieke glimlach en twinkeling in zijn ogen, beweerde zelf al 300 jaar oud te zijn. Een wandelende encyclopedie van het dorp, hij had vele rollen vervuld in de gemeenschap. Van misdienaar en acoliet tot bestuurslid van diverse verenigingen, Jan was overal te vinden. Hij had zelfs de tafeltennisclub mede opgericht en zat in het actiecomité voor het dorpshuis.

In 2009 besloten Jos Kruisbergen en Geert Megens om het rijke levensverhaal van Jan Lemmen vast te leggen op film. Ze bezochten de smid en lieten de camera draaien terwijl Jan zijn herinneringen deelde. Het werd een eerbetoon aan een man die niet alleen met vuur en aambeeld werkte, maar ook het vuur van gemeenschapszin brandend hield in het hart van Weurt.

• Niftrikse rotzooi is goud waard

Precies 24 jaar geleden, noemden ze Jos Kruisbergen liefkozend Jos Spielberg in Niftrik, toen hij samen met Geert Megens een documentaire maakte over het dorp. Een hoogtepunt was de jaarlijkse rommelmarkt, waar het hele dorp bij betrokken was en de opbrengst ten goede kwam aan diverse verenigingen in het Maasdorp. “Laai vol, laai vol!” werd geroepen toen de auto aankwam om de spullen in te laden voor transport naar dorpshuis de Waaijershof.

De kleine Ilse Berns, een enthousiaste deelnemer aan het gebeuren, vertelde dat de Maosmeisjes morgen cadeautjes zouden uitdelen aan de kinderen. De carnavalsvereniging de Maospruvers organiseerde deze jaarlijkse rommelmarkt, die uitgroeide tot een prachtige gebeurtenis waar het hele dorp aan deelnam. Oud-postbode Giel Reijers, een van de bezoekers, prees de markt als een van de gezelligste, altijd vol leuke spulletjes.

Wim Lemmers, beheerder van de Waayers, schonk de jeugd gratis zelfgemaakte AA-drank, normaal geprijsd op 1.20 euro per fles. “Voor de kinderen is betalen niet nodig, daarom schenk ik het gratis. Misschien krijg ik er wel patent op,” lachte hij. Gijs van Dijk, bekend om zijn boekenkraam, verzekerde dat hij nooit boeken uit zijn collectie zou wegdoen. De sfeer was uitstekend en aan het einde van de dag vertrok Giel Reijers naar huis met een lamp, biljartkeu en brievenbus. Dit prachtdocument, 20 jaar oud, mag u niet missen.

• Sluiting Donatuskerk: geen donderslag bij heldere hemel

Op 9 juli 2023 sloot de Sint-Donatuskerk in Altforst voorgoed haar deuren. Het was na de Sint-Victorkerk in Wamel, de Sint-Willibrorduskerk in Boven-Leeuwen en de Sint-Lambertuskerk in Maasbommel de vierde kerk in de Sint-Christoffelparochie waarvoor een andere bestemming is gezocht. Jos Kruisbergen maakte een documentaire van de laatste eredienst in Altforst en legde reacties van de dorpelingen op de kerksluiting vast.

Voor het laatst is het in 1891 door architect Johan Kayser opgeleverde kerkje bomvol met parochianen. Het orgel speelt, het koor zingt, de parochianen bidden, niets lijkt veranderd in de afgelopen 132 jaar.

Maar wie goed kijkt valt op dat de gemiddelde leeftijd van de gelovigen ver boven de vijftig ligt, dat de kapelaan en pastoor uit India komen. De neergang van de katholieke kerk lijkt onstuitbaar. Jammer, zeggen de meesten, we zijn in het verleden wel bedonderd, zeggen anderen.

In 2009 kondigt waarnemend bisschop Rob Mutsaerts aan dat het bisschop Den Bosch het aantal parochies gaat terugbrengen van 230 tot 57. Gebrek aan gelovigen – en dus ook geld en priesters – is de oorzaak. De gemeente West Maas en Waal wordt één grote parochie met acht kerkdorpen. Sluiting van kerken zal onvermijdelijk zijn. Aanvankelijk gelooft niemand dat ‘zijn’ kerkgebouw zal worden herbestemd. Elk gebouw is immers het middelpunt, en de toren de blikvanger, van het dorp. De kerken hebben bovendien bijna allemaal een monumentale status en zijn onlangs gerestaureerd.

Bestuurslid van de parochie Ineke van Gelder zegt na afloop van de laatste dienst de sluiting ‘heel spijtig’ te vinden. Maar ze ziet ook dat de leegloop van kerken aanhoudt. Ze concludeert dat ze achteraf gezien de Donatuskerk misschien open had moeten houden. De kleine kerk is volgens haar groot genoeg om alle overgebleven parochianen te herbergen.

De sluiting van de aan Donatus – beschermer tegen onweer en blikseminslag – gewijde kerk kwam niet als een donderslag bij heldere hemel, maar was al jaren te voorzien. Toch blijft het een groot verlies voor het dorp, door de sluiting van het godshuis brokkelen gemeenschapszin en saamhorigheid verder af.

Door Bas van der Hoeven, verslaggever 2BG

• Ik zal het einde wel niet meer meemaken

In de idyllische Winssense polder, ooit bewoond door dartelende koeien, knorrende varkens en scharrelende kippen onder de schaduw van weelderige fruitbomen, voltrok zich een onvermijdelijke transformatie. Het rustieke landschap, tussen Deest en Winssen, werd nu gedomineerd door buldozers, vrachtwagens en een reusachtige zandzuiger.

Henk Engelen , een 90-jarige inwoner van het gebied, deelde met zijn Ewijkse vriend Sjaak Willems het pijnlijke levensverhaal van de regio. Eens adembenemende uiterwaarden, nu vermalen tot een uitgestrekte waterplas. “De grond, het zand, de keien – allemaal goud waard,” verzuchtte Henk. De nostalgie van grazende koeien en bloeiende boerderijen vervlogen in de waas van grootschalige zandwinning. Maas en Waal, eens schilderachtig, dreigde te veranderen in een binnenzee, haar oorspronkelijke schoonheid verloren in de race naar waardevolle grondstoffen.

• Zwemmers niet bang voor een beetje vervuild water.

In het jaar 2000 zorgde de zwemtocht Batenburg Appeltern, beter bekend als de Jan de Koelezwemtocht, voor grote opschudding in het pittoreske stadje Batenburg. Het advies om niet in de Maas te zwemmen leidde tot verontwaardiging bij Cor Laurant, een lokale legende die de 101-jarige Pruim kende, die zijn hele leven uit de Maas dronk zonder problemen. Cor lachte schamper naar de provincie Gelderland en betitelde de ambtenaren als verstrooide professoren.

De Batenburgse waterexpert Cor Laurant nam het heft in eigen handen en bracht met cineast Jos Kruisbergen en geluidsman Geert Megens het verhaal naar buiten. De documentaire die Jos landelijk op televisie bracht, zorgde voor blijvende herinneringen. Nu, 24 jaar later, is er een uitgebreide documentaire gemaakt waarin zelfs het bruidspaar Suzanne en Henry Lapoutre de moed hadden om de zwemtocht bij te wonen. Jan Loderus, de bedenker van de tocht, wuifde alle negatieve adviezen weg met een geruststellende glimlach.

De zwemmers genoten zichtbaar van de prachtige tocht op de Maas, en een deelnemer benadrukte: “Ik heb altijd meegedaan en ben nog nooit ziek geweest.” Tweestromenland in Beeld en Geluid heeft opnieuw een indrukwekkend document vastgelegd, waardoor de geschiedenis van deze opmerkelijke gebeurtenis bewaard blijft voor het nageslacht.

• Loofield: kraamkamer voor muziek.

In het muzikale dorp Wamel, waar noten door de straten zweefden en de liefde voor muziek als een erfgoed werd doorgegeven, ontvouwde zich een betoverend tafereel. Het festival, gehost in de weelderige tuin van Gerard Looman, werd geopend onder een stralende zon die de idyllische Koningsstaat verwarmde tot 33 graden.

Karel Kalkers, een bezielde muziekliefhebber, deelde zijn opwinding met Jos Kruisbergen’s draaiende camera. Mawood’s Carin de Vries, als bewonderaar van het evenement, prees het vakmanschap waarmee het festival was samengesteld. Buurvrouw Janssen’s band bracht een aanstekelijke groove, terwijl ervaren muzikanten Ger van Bunningen en Rob het publiek betoverden.

Voor Henk Tromp, een oude Wamelnaar, was het een nostalgische ervaring om na 33 jaar weer deel uit te maken van de muzikale magie die zijn geboortedorp omhelsde. Echter, het hoogtepunt van de dag was de Tjava Soudband, die na 50 jaar weer herenigd was. De 80-jarige Ab Vermeulen blies iedereen weg met een solo bij het nummer “Fas Domino Blu Barry Hil”, als een jonge god die de tijd tartte, een muzikaal feest dat niemand ooit zou vergeten.

De tuin van Gerard Looman stond in vuur en vlam van opwinding terwijl de muziek de harten van de aanwezigen vulde. Jos Kruisbergen, uitgeput maar tevreden, deelde zijn filmavontuur en de passie die hij gedurende de dag had ervaren. “Vandaag begon mijn filmavontuur om 6 uur ’s ochtends in Altforst. Ik ben vele kilo’s lichter door het zweet, maar ik ben blij dat we dit voor de toekomstige generaties hebben kunnen vastleggen.”

• Wonen in waterland

Hoogwater is mooi om te zien, maar ook spannend

In het schilderachtige Waterland, gelegen in het betoverende land van Maas en Waal, raakt cineast Jos Kruisbergen elke keer opnieuw gefascineerd wanneer het waterpeil stijgt. Samen met zijn vrouw Corrie, gewapend met camera en drone, doorkruist hij de dijken, sluizencomplexen en kwelwatergebieden. Wekenlang struint hij langs de rivieroevers en legt hij de meningen van de inwoners vast.

“Mijn bloed stroomt dan net zo snel als het afvoerende water naar de zee,” vertelt Kruisbergen, terwijl hij geniet van de dynamiek van het water. De vredige zomerkade, bedoeld om het eerste hoogwater op te vangen, verandert in een kolkende massa, die met kracht de lege uiterwaarden instroomt. In een oogwenk staat het water tegen de dijk, en bij de brug van Ewijk klatert het water met oorverdovend geraas door het Verlaat richting Winssen.

De film die Kruisbergen maakt, toont adembenemende luchtbeelden van dit water- en natuurspektakel. “Ik ben ermee opgegroeid, ik ben niet bang. Water intrigeert me,” bekent Kruisbergen, terwijl hij de jonge Teun van Hulst filmt, die op een vlonder over het kwelwater balanceert. Teun deelt zijn mening: “Het is mooi, maar onze tuin gaat wel met het kwelwater naar de gallemieze.”

• Zomer in Maas en Waal

In “Zomer in Maas en Waal” bundelen cineast Jos Kruisbergen en trompetist Piet van Ballegooij hun talenten om de pracht van ons Rivierengebied van het jaar 2023 te tonen. Met bedwelmende beelden van de natuur, meanderende rivieren en adembenemende landschappen creëren ze een ode aan de zomer. Deze film nodigt uit tot simpelweg kijken en genieten van de schoonheid die ons omringt. De warme zonnestralen verweven zich met de melodieën van de trompet, terwijl de camera de verborgen juweeltjes van Maas en Waal onthult. Een meeslepende ervaring die ons herinnert aan de pracht van onze thuis, ons Maas en Waal .

Wist u ook dat wij op Facebook actief zijn! Zodra er een nieuw filmpje op onze website www.2bg.nl komt te staan staat dat ook op fb. Dus wilt u ook op de hoogte blijven en u bent actief op Facebook. Like dan onze fb pagina via deze link: Tweestromenland in Beeld en Geluid.

Stichting Tweestromenland in Beeld en Geluid

KvK – nummer: 41058749

Email: info@2bg.nl

Website: www.2bg.nl

Donateursadministratie:

Emailadres: donateurs@2bg.nl

Voor donateurs- en sponsorbijdragen, schenkingen e.d.:

Bankrekeningnummer NL71 RABO 0105 8462 44 t.n.v. de Stichting Steun

Tweestromenland in Beeld en Geluid te Wamel

(Rabobank Maas en Waal)

Incassant ID: NL44ZZZ110461220000

 

Bestuur en medewerkers:

Wim Lamers (voorzitter)

Joke van Leeuwen (secretaris-penningmeester)

Henri Post (financieel adviseur)

Joyce Schippers (donateuradministratie)

Jos Kruisbergen (cineast)

Piet van Ballegooy (webmaster)

Theo Kooijmans (videospecialist)

Ruud Stoeten (publiciteit en teksten)

Bas van der Hoeven (teksten)

Nicole Megens (teksten)

Hans Nas (presentatieteam)

Adviseurs:

Jantine de Jonge (tv-presentatrice)

Theo Leeuwenburgh (oud-tv-regisseur)

Jan Keja (tv-regisseur)

Chris Ronteltap (directeur Nationaal Legermuseum)

Gerard Zondag (ondernemer)