Huzarenstukje bij defecte stuw Lith (2007)

Dankzij een knap huzarenstukje van noeste waterwerkers is de defecte stuw bij Lith gerepareerd zonder dat de scheepvaart in de problemen kwam. Aanvankelijk zag het er naar uit dat Rijkswaterstaat het Maasgedeelte tussen Grave en Lith bijna helemaal moest laten leeglopen om een kapotte stuwklep te kunnen repareren, maar uiteindelijk bleek dat niet nodig te zijn. Onze filmkunstenaar Jos Kruisbergen nam desondanks een kijkje en maakte er een mooi filmpje van.

Het tijdelijk laten zakken van het waterpeil met een meter of vier, vijf zou ingrijpende gevolgen hebben gehad voor de scheepvaart. Het bewuste riviergedeelte zou onbevaarbaar worden waardoor bedrijven in onder meer Oss niet meer bevoorraad konden worden. De verladers klaagden dan ook steen en been en datzelfde gold voor hun klanten die gedupeerd dreigden te worden.
Maar een peilverlaging zou nog meer gevolgen hebben gehad: er moest een aantal belangrijke veerverbindingen uit de vaart worden gehaald; plezierboten dienden vanuit de jachthavens naar dieper water worden gevaren en de drijvende recreatiewoningen bij Maasbommel zouden mogelijk diep wegzakken in de blubber. Gemeenten maakten zich klaar voor de uitvoering van een noodplan om de te verwachten massa toeschouwers op een afstand te houden en oorlogstuig en andere zaken af te voeren die mogelijk boven water zouden komen.
Rijkswaterstaat vond echter een oplossing waarmee alle dreigende problemen konden worden voorkomen. Maar het was niet de gemakkelijkste. Er kwamen enorme drijvende bokken aan te pas, en ook duikers, lassers en nog tal van anderen. Ze plaatsten met vereende krachten zware ijzeren jukken achter het kapotte stuwdeel en daarin werd een noodkering geplaatst om de te repareren schuif tijdelijk te ontlasten. De schotten moesten uiteraard bestand zijn tegen een enorme waterdruk. Veerbaas Peer Witzel die dagelijks op en neer vaart tussen Alphen en Lith, weet het precies: “Per seconde komt er 294.000 liter water door de stuw”, vertelt hij in het filmpje van Jos Kruisbergen.
Het werd een ingrijpende operatie. Niet helemaal zonder risico’s voor de waterwerkers. “Goed uitkijken”, was dan ook het devies. Maar ze toonden geen angst: “De juiste mensen staan op de juiste plaats.”
En het lukte, binnen een dag was het defect een de stuw verholpen. En: zónder overlast.
Alleen enkele toeschouwers mopperden. Ze hadden graag een vrijwel drooggelegde Maas willen zien. “We missen een mooi verzetje”, klonk het ietwat teleurgesteld.