Aan beide kanten van de Waal zijn ze trots op hun ‘Snelbinder’: de fietsverbinding die in het vroege voorjaar van 2004 letterlijk aan de spoorbrug over de Waal bij Nijmegen werd ‘gehangen’. Eigenlijk had die show al in september 2003 moeten worden opgevoerd, maar vanwege een veel te lage waterstand moest de klus toen worden afgeblazen.De Maas en Waalse cineast Jos Kruisbergen was er op onder meer die twintigste maart 2004 bij en legde van de vroege ochtend tot de late avond alle gebeurtenissen vast in beeld en geluid. De filmkunstenaar is van plan om daar een uitgebreide productie van te maken, zodat ook toekomstige generaties dit stukje ‘geschiedenis’ straks nog kunnen bekijken. Een eerste korte reportage is intussen te zien op deze website.
Het was een heel spektakel, dat vanaf beide Waaloevers door duizenden belangstellenden werd gadegeslagen. Trein- en scheepvaartverkeer waren stilgelegd voor de operatie die technisch en organisatorisch met militaire precisie werd uitgevoerd. Vier gigantische drijvende bokken werden ingezet om de kolossale fietsbrug vanaf een tijdelijk werkplatform aan de Lentse kant van de rivier op z’n plek te krijgen. Hoewel er een stevige bries stond, kon het karwei vlekkeloos worden afgerond.
Het resultaat: een supersnelle fietsverbinding tussen de nieuwe woonwijken in het Waalspronggebied bij Oosterhout en het centrum van Nijmegen. Verder koppelt de brug de fiets aan het stationsgebied, waar bus en trein klaar staan. Bovendien sluit de nieuwe oeververbinding naadloos aan op tal van toeristische fietsroutes en recreatiegebieden in de Betuwe en de Ooijpolder. Niet voor niets heeft Nijmegen een onderscheiding gekregen voor het project: de Fietsvakantietrofee.
De brug is ontworpen door architect ir. Paul van der Ree. Bouwers waren de Belgische aannemer Victor Buyck Steel Constructions (staalwerk) en Bouwbedrijf Welling uit Didam (beton). De naam ‘Snelbinder’ is bedacht door de Lentse familie Rijk.
De brug weegt 750 ton en heeft een 26 meter hoge boog. Het gevaarte kostte om en nabij de 25 miljoen gulden. Maar voor dat geld hebben zowel Nijmegen als de ‘overkant’ heel wat teruggekregen. Met z’n lengte van 235 meter is de Snelbinder de langste fietsbrug van Nederland.
Eroverheen fietsen, wandelen of skeeleren is genieten. Transparante windschermen zorgen voor beschutting; de sociale veiligheid is ook in de donkere uurtjes groot dankzij een aantrekkelijke verlichting. Aan beide zijden zijn diverse ‘opstappunten’ aangelegd: opritten, trappen en aan de binnenstadskant zelfs roltrappen.
En dan is er het panorama: adembenemend. De brug is een uitzichtbalkon op de drukstbevaren rivier van Nederland, de prachtige skyline van de Nijmeegse Benedenstad en het nieuwe stadsdeel aan de noordzijde van de rivier.
De Snelbinder ligt op een historisch plekje. Ooit was daar een Romeinse brug. In 1879 werd op die plaats een nieuwe spoorbrug gebouwd waardoor Nijmegen een treinaansluiting kreeg met het noorden. De tweede Nijmeegse oeververbinding (de verkeersbrug) werd pas in 1936 gebouwd, enkele kilometers stroomopwaarts.
De spoorbrug is in de loop van de tijd herhaaldelijk onder handen genomen. In 1983 werden de laatste twee originele bogen vervangen door één nieuwe overspanning met een lengte van 235 meter. De door de scheepvaart fel bekritiseerde middenpijler kon toen worden gesloopt. De Snelbinder die in 2004 werd ‘vastgelijmd’ aan de spoorbrug, heeft geleid tot een unieke combinatie van strakke 20eeeuwse vormen en speelse 21eeeuwse rondingen.
Filmkunstenaar Jos Kruisbergen legde niet alleen de technische aspecten van de spectaculaire klus vast, maar voelde ook deskundigen aan de tand en werkers die de fietsbrug op z’n plaats hebben gezet. En uiteraard sprak hij met toeschouwers, die het regenachtige weer trotseerden om maar niets van de historische gebeurtenis te missen.